जगदीप धनखड यांचा राजीनामा

न्यायमूर्ती वर्मा प्रकरण, आजारपण की अन्य कारण? पुढचा उपराष्ट्रपती कोण ?

नवी दिल्ली : 21 जुलै रोजी उपाध्यक्ष जगदीप धनखड यांनी प्रकृतीचे कारण देत आपल्या पदाचा राजीनामा दिला. यामागे कोणताही आजार नसून काहीतरी गंभीर कारण असल्याचे विरोधकांचे म्हणणे आहे. राजीनाम्यामागे केंद्र सरकारवरील अंतर्गत नाराजी आहे की न्यायमूर्ती वर्मा आणि नितीशकुमार यांच्या महाभियोगाशी काही संबंध आहे?

                      धनखड यांच्या राजीनाम्याच्या पत्रावर विरोधकांनी प्रश्न उपस्थित केले. काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते आणि खासदार जयराम रमेश म्हणाले, ‘राजीनाम्याच्या पत्रामागे एक गंभीर कारण आहे. २१ जुलै रोजी दुपारी १ ते ४:३० च्या दरम्यान काहीतरी गंभीर घटना घडली असावी, ज्यामुळे जेपी नड्डा आणि किरण रिजिजू जाणूनबुजून बैठकीत उपस्थित नव्हते.’

                     न्यायमूर्ती यशवंत वर्मा यांच्या घरी मोठ्या प्रमाणात जळालेल्या चलनी नोटांचे बंडल सापडले. हे प्रकरण सध्या सर्वोच्च न्यायालयात आहे. न्यायमूर्ती वर्मा यांच्याविरोधात महाभियोग प्रस्तावावर 21 जुलै रोजी संसदेत घडलेल्या घटना हे धनखड यांच्या राजीनाम्याचे कारण असल्याचे बोलले जात आहे.

                       २१ जुलै रोजी राज्यसभेतील ६३ खासदारांनीही न्यायमूर्ती वर्मा यांच्याविरुद्धच्या महाभियोग प्रस्तावावर स्वाक्षरी केली. त्यांनी ते केले आणि त्याची सूचना धनखड यांना दिली. त्यापैकी एकही भाजप खासदार नव्हता.संसदेत अशी परंपरा आहे की ज्या सभागृहाला नोटीस पाठवली जाते ते सभागृह महाभियोगाची सुनावणी प्रथम ऐकते. कारवाई करते. तथापि, नोटीस मिळाल्यानंतर धनखड यांनी ती केवळ स्वीकारली नाही तर राज्यसभा सचिवांना त्याची चौकशी करण्यास सांगितले. तसेच तसे करण्याचे निर्देशही दिले.

                        निवडणूक विश्लेषक अमिताभ तिवारी म्हणतात की सरकारलाही न्यायमूर्ती वर्मा यांच्याविरुद्ध महाभियोग चालवायचा होता. हा प्रस्ताव मंजूर झाला होता, परंतु त्यांना तो आधी लोकसभेत त्यांच्या पद्धतीने मंजूर करायचा होता, जेणेकरून असे म्हणता येईल की सरकारने न्यायमूर्ती वर्मा यांच्या भ्रष्टाचाराविरुद्ध कारवाई केली आहे.  तिवारी म्हणतात, ‘धनखड आणि भाजपमध्ये सर्व काही ठीक नव्हते. न्यायमूर्ती वर्मा आणि न्यायमूर्ती शेखर यादव यांच्याविरुद्ध धनखड यांचा महाभियोग सरकारसाठी संवैधानिक संकट बनू शकतो.’ प्रदीप सिंह यांच्या मते, ‘हे संकट टाळण्यासाठी भाजपने धनखड यांना राजीनामा देण्यास भाग पाडले.

                       उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांनी सोमवारी आपल्या पदाचा राजीनामा दिल्याची घोषणा करून सर्वांनाच आश्चर्यचकित केले. त्यांनी हा धक्कादायक निर्णय घेतल्यामागचं कारण स्वतःचं खराब आरोग्य असल्याचं सांगितलं. मात्र, खरोखर कारण इतकंच आहे का?

                      पावसाळी अधिवेशनाच्या पहिल्या दिवशी सकाळी ११ वाजता कारवाई सुरू झाली, तेव्हा सभापती धनखड आपल्या नेहमीच्या हास्याने सभागृहात आले. मात्र रात्री ९.२५ वाजता उपराष्ट्रपतींच्या कार्यालयातर्फे सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर त्यांच्या राजीनाम्याची बातमी देण्यात आली.

                        ते ‘ध्रुवीकरण करणारे व्यक्तिमत्व’ बनले होते आणि महाभियोगाच्या सूचनेमुळे परिस्थिती आणखी बिकट झाली.’धनखड यांच्या राजीनाम्यानंतर काँग्रेस नेते जयराम रमेश यांनीही धनखड हे नियम आणि कार्यपद्धतींबाबत कठोर होते आणि महाभियोगाची सूचना स्वीकारणे हे त्यांचे घटनात्मक कर्तव्य होते, पण सरकार पक्षपाती मानू शकले असते. प्रदीप सिंह यांच्या मते, ‘हे संकट टाळण्यासाठी भाजपने धनखड यांना राजीनामा देण्यास भाग पाडले.’